Biến và kiểu biến trong Python

Hướng dẫn chi tiết biến và kiểu biến trong Python

  1. Biến là gì?
  2. Kiểu biến (kiểu dữ liệu)
  3. Quy tắc đặt tên biến (dễ nhớ cho trẻ)
  4. Điểm đặc biệt trong Python
  5. Biến và thực tế đời sống

1. Biến là gì?

    Biến giống như chiếc hộp có dán nhãn tên.
    Mình có thể đặt một giá trị vào hộp (số, chữ, màu, …).
    Sau này có thể lấy giá trị trong hộp ra dùng hoặc thay giá trị mới vào.

Ví dụ 01:

ten = "Nam"  # Hộp tên "ten" chứa chữ "Nam"
print(ten)   # Lấy giá trị trong hộp ra

Ví dụ 02:

so_but = 5
print("Tôi có", so_but, "cây bút")


💡 Dễ hiểu: Tưởng tượng mỗi biến là chiếc hộp để cất đồ, cái tên biến là nhãn dán bên ngoài hộp.

Câu chuyện để hiểu về biến trong python:

Bạn năm nay là 10 tuổi, thì bien_tuoi=10
Khi ai hỏi bạn bao nhiêu tuổi thì bạn sẽ lấy giá trị con số bien_tuoi ra để nói.
Biến tuổi sẽ luôn thay đổi chứ không cố định, gọi đó là thay đổi giá trị của biến.

2. Kiểu biến (kiểu dữ liệu)

Trong Python, biến có thể chứa nhiều loại dữ liệu khác nhau, gọi là kiểu dữ liệu.

Kiểu dữ liệu Dễ hiểu cho trẻ Ví dụ Python
Số nguyên (int) Giống số đếm, không có dấu phẩy 5, 10, 2025
Số thập phân (float) Số có dấu phẩy hoặc dấu chấm 3.5, 10.0
Chuỗi (string) Dãy chữ hoặc ký tự, đặt trong dấu " " hoặc ' ' "Xin chào", "Nam"
Đúng / Sai (bool) Câu trả lời đúng hoặc sai True, False

Ví dụ:

tuoi = 10        # số nguyên
chieu_cao = 1.45 # số thập phân
ten = "Lan"      # chuỗi
hoc_gioi = True  # đúng/sai

3. Quy tắc đặt tên biến (dễ nhớ cho trẻ)

    Không có dấu cách (thay bằng _ nếu cần).

    Ví dụ: mau_yeu_thich

    Không bắt đầu bằng số.
    ❌ 123abc → sai
    ✅ abc123 → đúng

    Tên biến nên dễ hiểu về nội dung.

4. Điểm đặc biệt trong Python

    Python tự hiểu kiểu dữ liệu của biến, mình không cần khai báo trước.
    Nếu gán lại giá trị mới, biến có thể đổi kiểu.

x = 5        # ban đầu là số nguyên
x = "Hello"  # giờ thành chuỗi

5. Một số ví dụ về biến liên quan đến đời sống trong Python

Ví dụ đời sống về biến

    Hộp bút chì

        Hộp tên là hop_but
        Bên trong chứa 5 cây bút chì.
        Hôm nay bỏ thêm 2 cây bút → số bút thay đổi thành 7.
        → Giống biến trong lập trình: giá trị có thể thay đổi.

    Sổ ghi tên bạn bè

        Trang đầu ghi: ban_than = "Nam"
        Trang sau đổi thành: ban_than = "Lan"
        Cùng một ô ghi nhưng tên đã thay đổi → giống biến đổi giá trị.

Ví dụ trong Python

Ví dụ 1: Lưu tên

ten = "Minh"
print("Xin chào", ten)


📌 Giống như có một tấm bảng ghi tên "Minh" và mình giới thiệu.

Ví dụ 2: Lưu số bút

so_but = 5
print("Tôi có", so_but, "cây bút")

📌 Biến so_but giống như chiếc hộp đựng bút, mình lấy ra để nói.

Ví dụ 3: Thay đổi giá trị

so_but = 5
so_but = so_but + 2
print("Bây giờ tôi có", so_but, "cây bút")


📌 Ban đầu là 5 cây, thêm 2 cây → biến đổi từ 5 thành 7.

Ví dụ 4: Kết hợp chữ và số

ten = "Hoa"
tuoi = 10
print(ten, "năm nay", tuoi, "tuổi")


📌 Dùng biến để lưu chữ và số, in ra một câu hoàn chỉnh.

Ví dụ 5: Đổi nội dung biến

mau_yeu_thich = "xanh"
print("Màu yêu thích của tôi là", mau_yeu_thich)

mau_yeu_thich = "đỏ"
print("Bây giờ tôi thích màu", mau_yeu_thich)


📌 Ban đầu thích màu xanh, sau đó đổi thành màu đỏ → biến thay đổi giá trị.

Tìm kiếm:

Hướng dẫn chi tiết biến và kiểu biến trong Python